ایرلاک ها Air locks
ایرلاکها دارای استفاده های مختلفی میباشند که به طور جداگانه در طراحی های اتاق تمیز مورد توجه قرار میگیرد.
ایرلاک چیست؟
ایرلاک در واقع یک نوع اتاق تمیز بسته است که دارای دو و یا چندین درب بین دو ناحیه کنترل شده با کلاسهای تمیزی مختلف مانند کلاس C-D یا B-C و... میباشد.
استفاده از ایرلاکها یک اصل تثبیت شده در طراحی اتاق تمیز میباشد، با وجود ساده گی ظاهری، قرار دادن اتاقهای کوچک در پلان یک سایت دارویی یا تجهیزات پزشکی و...، نوع استفاده و تعریف مناسب آنها درنقشه سردرگمی ایجاد می کند، ایرلاک ها چندین عملکرد متمایز دارند ، اگرچه ارتباطی نزدیکی دارند اما از یکدیگر جدا هستند .
ایرلاکها از منطقه تمیز یا اتاق تمیز با کلاس های مختلف، جهت حفظ اختلاف فشار، جلوگیری از انتقال الودگی، و.... در مواقع ورود و خروج کالا و افراد محافظت می کنند و همچنین جهت جداسازی اتاقهای تمیز با کلاس بندی مختلف مورد استفاده قرار میگیرد ایرلاک ها از جریان مستقیم هوا بین این مناطق در هنگام ورود و خروج کالا و افراد جلوگیری میکند.
PAL و MAL چیست؟
اگر ایرلاک جهت ورود پرسنل مورد استفاده قرار گیرد به آن (Personnel air lock)یاpal میگویند و اگر برای ورود و خروج مواد مورد استفاده قرار گیرد (Material air lock) یا Mal میگویند.
انواع ایرلاک :
به طور کلی سه طرح پایه جهت ایرلاک ها وجود دارد که می توانند به صورت جداگانه یا ترکیبی جهت محافظت از کلین روم ها یا جلوگیری از الودگی متقابل بین دو فضای مجاور با کلاسهای متفاوت و حتی سیستم HVAC مجزا مورد استفاده قرار گیرند .
ایرلاک آبشاری(Cascade air lock)
ایرلاک حبابی ( Bubble air lock)
ایرلاک سینک(Sink air lock)
ایرلاک آبشاری(Cascade air lock)
استفاده از این نوع ایرلاکها خیلی رایج بوده و عملکرد آنها به این صورت است که در یک طرف اتاق تمیز با فشار بالا تر در طرف دیگر اتاق با فشار پایین قرار دارد در این ایرلاک ها جریان هوای مثبت از اتاق با فشار بالا به ایرلاک واز ایرلاک به اتاق با فشار پایین حرکت میکند این نوع سیستم از ورود الودگی و ذرات از اتاق با کلاس تمیزی پایین تر به ایرلاک و از ایرلاک به اتاق با تمیزی بالاتر جلوگیری میکند.
کاربرد ایرلاک آبشاری
این نوع ایرلاک ها در محیط های که محصول نیازمند محافظت در برابر ذرات را دارد اما افراد خارج از کلین روم و محیط بیرونی نیاز به محافظت در برابر محصول داخل کلین روم را ندارند مورد استفاده قرار میگیرد.
ایرلاک حبابی ( Bubble air lock)
ایرلاک های bubble به این صورت عمل میکنند که خود ایرلاک دارای فشار بالاتری نسبت به اتاق های مجاور خود دارد، این نوع ایرلاکها با ایجاد مانع باعث میشود الایندهای هر منطقه به منطقه دیگر انتقال پیدا نکند و به منطقه خود باز گرداننده شوند .
کاربرد ایرلاک حبابی
این نوع ایرلاک ها در محیط هایی استفاده میشود که محصول نیاز به محافظت در برابر ذرات و همچنین افراد خارج از کلین روم نیازمند محافظت در برابر محصول را دارند برای کاهش احتمال ورود ذرات از اتاق های تمیز با فشار کمتر مورد استفاده قرار میگیرد .
ایرلاک سینک(Sink air lock)
عملکرد این نوع ایرلاک ها به این صورت بوده که ایرلاک خود با فشار پایین تری از اتاق های تمیز مجاور خود قرار میگیرد و کلین روم ها یا اتاق های مجاور دارای فشار بالاتری هستند .
این ایرلاک هوا را از دو منطقه مجاور می کشد و مانعی با فشار کم ایجاد میکند که عبور الودگی را به کلین روم ها را کاهش میدهد.
در بسیاری از مراکز تحقیقاتی موادی که روی آنها آزمایش می شوند بسیار پر خطر هستند و ضروری است افراد را از قرار گرفتن در معرض انها دور نگه دارید .
مشخصات کلی ایرلاک ها
ایرلاکها باید خالی نگه داشته شوند. موادی مانند لباس ،کفش وغیره نباید در داخل ایرلاک ها نگهداری شوند ، ایرلاکها نباید به عنوان اتاق قرنطینه مواد مورد استفاده قرار بگیرند .
بین دو اتاق تمیز با کلاس های مختلف باید تقریبا 10 الی 15 پاسکال اختلاف فشار باشد و بین اتاق تمیز با اتاق بدون کلاس باید 5/12 پاسکال اختلاف فشار باشد. ایرلاک ها باید مجهز به سیستم اینترلاک باشد که بیش از یک درب همزمان باز نشود، درب های تمام ایرلاکها باید به سمت اتاق تمیز بافشار بیشتر باز شود که فشار زیاد به بسته شدن درب کمک کند.
